Waar wordt FNS door veroorzaakt?
FNS is een functioneel probleem van het zenuwstelsel. Functionele symptomen kunnen ontstaan na zware overbelasting van het zenuwstelsel na bijvoorbeeld een ongeval, een hevige emotie, een ziekte, ernstige griep bijvoorbeeld, na narcose of een operatie zonder diepe narcose, in aansluiting op paniekaanvallen, maar soms is er geen duidelijke uitlokkende gebeurtenis aantoonbaar.
Een functioneel probleem van het zenuwstelsel wil zeggen dat er geen sprake is van beschadiging, de symptomen zijn dus omkeerbaar. Er gaat echter iets mis in de overdracht van informatie vanuit de hersenen ten aanzien van de aansturing. De manier waarop de hersenen informatie verwerken en het lichaam aansturen, raakt verstoord, met een breed scala aan symptomen als gevolg. Je zou het kunnen vergelijken met een computer: de hardware is intact, maar er is een probleem met de software. Het herprogrammeren van die software door het doen van oefeningen onder begeleiding van een fysiotherapeut blijkt helaas niet eenvoudig en vergt veel training. Helaas lukt het ook met veel inzet en training niet alle patiënten om beter te worden. Ongeveer een derde van de FNS-patiënten herstelt op den duur volledig, een derde krijgt de symptomen beter onder controle maar blijft last houden, en nog eens een derde herstelt niet.
Omdat er in het verleden veel misverstanden hebben bestaan over functionele stoornissen, wordt hierbij nog maar eens ten overvloede benadrukt dat de symptomen echt zijn. Patiënten kunnen heel heftige symptomen krijgen die zwaar invaliderend zijn, en het is dan ook van groot belang om zo snel mogelijk een diagnose te stellen en te starten met behandeling, om verergering te voorkomen.
Wat gaat er mis?
De vraag “Hoe is dit gekomen?” is een andere dan “Wat gaat er mis in mijn lichaam dat deze symptomen veroorzaakt worden?” Bij FNS, in het geval van problemen met lopen, het bewegen van lichaamsdelen of zelfs verlamming, gaat er iets mis in de aansturing door de hersenen van het motorische systeem. In het geval van pijn of verlies van gevoel gaat er iets mis in de manier waarop de hersenen signalen ontvangen.
Oorzaak (nog) niet duidelijk.
We zijn pas aan het begin om te begrijpen hoe functionele stoornissen werken, maar op functionele scans van de hersenen (fMRI) zijn wel degelijk veranderingen te zien als een patiënt symptomen vertoont. fMRI kan niet worden ingezet bij het stellen van diagnoses, maar op groepsniveau zijn er verschillen te zien tussen patiënten met en zonder FNS. Op individueel niveau kan fMRI niet worden ingezet, wel voor het doen van wetenschappelijk onderzoek.
Het is niet duidelijk waardoor FNS wordt veroorzaakt, maar er zijn wel factoren die kunnen maken dat iemand er gevoelig voor is. FNS is een functioneel probleem van het zenuwstelsel, bij de helft van de patiënten spelen psychische factoren geen rol, bij de overige is dit niet zeker.